Otello Renzoni ishte një fotograf italian, mbi jetën e të cilit pothuajse nuk dihet asgjë. Ai shfaqet për herë të parë në mjedisin shqiptar diku rreth vitit 1927 dhe emri i tij në pak kohë kthehet në një markë fotografike shumë të njohur për Tiranën, ku përveç klientëve të klasës së pasur të kryeqytetit ai do të fotografonte shpesh edhe vetë mbretin Zog, të cilit i pëlqente të fotografohej, sidomos në ambientet e pallatit mbretëror. Nga të dhënat e nxjerra prej vulave të ndryshme të përdoruara prej tij mësojmë se studioja e tij, e çelur në Tiranë diku rreth vitit 1930, ka ndërruar vend disa herë, gjersa vendoset përfundimisht në vitit 1936 në Bulevardin ‘Zogu I’, një ndër arteteriet më të njohura tregtare të kryeqytetit. Studioja fotografike “Otello Renzoni” u bë adresë e frekuentuar e klasës së pasur dhe kastës drejtuese të vendit, mishëruar nga pinjollë familjesh të mëdha, tregtarësh, juristësh, politikanësh, shtetarësh si edhe nga borgjezia në ngritje e kryeqytetit, të cilët e konsideronin fotografinë si shprehje moderniteti dhe emancipimi shoqëror. Nga vitet 1930 e në vijim fotografon shpesh mbretin Zog, në zyrë, në mjediset e pallatit, në ceremoni të ndryshme shtetërore, në parada ushtarake, ndjek vizitat e tij gjatë inspektimit të trupave të ushtrisë - itinerar që na shtyn të mendojmë se duhet të kishte fituar një status të veçantë si fotograf i oborrit mbretëror. <br><br>

     Fotografitë e tij panoramike nga qendra e Tiranës (1931 – 1935), veç publikimeve në shtypin e kohës, fillojnë e shtypen në Itali si panorama fotografike të përmasave të mëdha, por edhe si kartolina të shumta, duke u kthyer në pamjet ikonë të kryeqytetit shqiptar të atyre viteve. Intensifikimi i politikës italiane mbi Shqipërinë në fillim të viteve ‘30 si edhe rritja e vazhdueshme e rolit të tyre në ekonominë shqiptare, e cila kulmoi me paketën e famshme të kredisë italiane të SVEA (Societa per lo Sviluppo Economico Albania), e cila i dha një hov zhvillimor infrastrukturës së vendit dhe transformoi krejtësisht peizazhin urban të kryeqytetit, krijoi mundësi të arta edhe për fotografët, që përmes porosive nga sipërmarrësit e huaj punuan në dokumentimin e shumë projekteve masive ndërtimore që po kryheshin në Shqipërinë e asaj kohe.<br><br>

     Dhe padyshim fotografi më i akredituar në fotografimin e projekteve publike gjatë monarkisë është Otello Renzoni, i cili mund të konsiderohet si më i pari autor i ditarëve fotografikë në Shqipëri. Janë mbresëlënëse shkrepjet e tij nga avioni gjatë fazave të ndryshme të ndërtimit të portit të Durrësit, shkrepje këndgjera, gati në kufij të abstraktes. Qyteti, ndërtesat, përditshmëria, njerëzit dhe shtresat klasore të tij zvogëlohen, humbin nga objektivi i kamerës për t’u rishfaqur prej së largu si brigje, njolla, forma gjeometrike apo dizenjo planimetrie, dhe nga distanca e avionit që mban në bark fotografin pionier, përvijohen konturet e portit modern në ndërtim. Një stil i ri fotografimi, krejt i larguar nga fotografia tradicionale e deriatëhershme në Shqipëri po merrte udhë. Ushqyer prej entuziazmit të njerëzve të dhënë vrullshëm kah moderniteti dhe një mënyre të re të jetuari, fotografia e tij në thelb pasqyron hovin zhvillimor dhe emancipues të qendrave urbane kryesore, përmes shkrepjeve në kantiere të ndryshme, kompleksit të sapo ndërtuar të ministrive në kryeqytet, grave të emancipuara në parada, aktiviteteve sportive, peizazhit urban të Tiranës në transformim të vazhdueshëm - parë gjithë kjo përmes syve të një fotografi që rrekej të kapte vibrimet e një vendi në transformim. Fotografia e Renzonit - moderne dhe jo formale - priret t’i paraqesë njerëzit në mënyrë të natyrshme, të drejtpërdrejtë, pa poza apo inskenime. Sipërmarrja fotografike e tij e viteve 1928 – 1938 u shtri në gjithë Shqipërinë, duke përfshirë gjithashtu dokumentimin e ndërtimit të molit të Shëngjinit, urën elegante të Gomsiqes, hedhur në erë në fund të 1944-ës nga trupat gjermane në tërheqjen e tyre nga Shqipëria, kompleksin e sapondërtuar të ministrive në kryeqytet dhe shkrepje të ndryshme të punimeve nga infrastruktura rrugore. Ndoshta i larguar nga vendi, ndoshta i zhdukur në vitet e trazuara të Luftës së Dytë Botërore, dëshmitë e prodhimtarisë së tij fotografike fillojnë e humbin me pushtimin italian të Shqipërisë. <br><br>

     Gjatë regjimit totalitar emri i tij u fshi nga historia e fotografisë. Për autoritetet komuniste të pasluftës ai kishte qenë një tjetër perëndimor armiqësor në shërbim të “regjimit të urryer” të mbretit Zog, ndoshta agjent ose fashist, ndoshta të dyja bashkë (paçka se gjurmët e veprimtarisë së tij shuhen me pushtimi italian), ndërsa albumet e pasura fotografike të tij, dikur pjesë e arkivave shtetërore të mbretërisë u asgjësuan, pasi u panë si të papërshtatshme, të dëmshme e kompromentuese për versionin e ri të historisë së Shqipërisë që po rishpikej nga e para. Ai kishte pasqyruar përpjekjet për modernizim shoqëror gjatë periudhës së mbretit Zog, kishte fotografuar kundërshtarë të regjimit; politikanë, personalitete, njerëz të kulturës, kishte dokumentuar sprovën e madhe të shqiptarëve për ndryshim dhe emancipim shoqëror gjatë viteve 1928-1938, ndaj emri dhe puna e tij u fshi nga historia e fotografisë në Shqipëri. Arkiva e Otello Renzonit nuk ekziston më. Mund të ketë humbur gjatë luftës, mund të ketë mbetur diku në Shqipëri dhe të jetë asgjësuar më pas, qëllimisht ose nga frika - siç ndodhi me punën e shumë fotografëve të tjerë në vitet e para të pasluftës, të cilët të trembur nga dëshmitë e punës së djeshme, zhdukën tërë arkivat personale të viteve të monarkisë. Gjithsesi, përtej hamendësimeve rreth fatit të punës së tij, fare pak dëshmi kanë mbërritur gjer në ditët tona, disa printe në letër dhe ca boca për prodhimin e kartolinave të kartolerisë “Guga & Shoku”, me siguri partnerët e tij shqiptarë në kohën e mbretërisë. Në vitin 2010 një album fotografik që kishte ‘kaluar’ qëmoti Adriatikun, doli në shitje në një panair vjetërsirash në Itali, ishte i Otello Renzonit, fotografit të harruar. Të gjitha shkrepjet (rreth 350 printe) i përkisnin ndërtimit të portit të Durrësit 1929 – 1934.<br><br>

Publikohet për herë të parë nga Fototeka.al<br><br>

Rubens Shima

@@@@@@@

Janë mbresëlënëse shkrepjet e tij nga avioni gjatë fazave të ndryshme të ndërtimit të portit të Durrësit, shkrepje këndgjera, gati në kufij të abstraktes. ##### ##### ##### Otello Renzoni mund të konsiderohet si më i pari autor i ditarëve fotografikë në Shqipëri. Fotografia e tij, moderne dhe jo formale, priret t’i paraqesë njerëzit në mënyrë të natyrshme, të drejtpërdrejtë, pa poza apo inskenime.

@@@@@@@

Otello Renzoni | Zotëri me veshje tradicionale | Rreth 1930-1935 | print në letër

@@@@@@@

Otello Renzoni | Rruga "28 Nëntori", Tiranë | 1930 | print në letër